Jaisso(-negrejanto)
Lathyrus niger
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Gesse noicissante.
Descripcioun :Aquesto jaisso, coumuno dins lis uba, trachis dins li blachiero e faio de nòsti colo e en basso mountagno. La planto èi bèn drecho emé uno cambo carrado mai pas alado. Li flour soun vióuleto, pièi viron à bluio pèr veni negro coume li dusso un cop maturo.
Usanço :Li racino soun couneigudo pèr sarra li car e faire pissa. S'aprèn qu'es esta trouba d'arbutosido (o arbutino) qu'es un anti-baterian urinàri. L'arbutosido esclargi peréu la pèu (en empachant l'acioun de la tirousinaso).
Port : Grando erbo
Taio : 15 à 90 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lathyrus
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : irregulièro
Ø (o loungour) flour : 10 à 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Blachiero
- Faio
- Pinedo
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Eurasiatico
Ref. sc. : Lathyrus niger (L.) Bernh., 1800
Girouflèio(-de-Souïsso)
Erysimum rhaeticum
Brassicaceae Cruciferae
Noms en français : Vélar de Suisse, Vélar des Alpes rhétiques.
Descripcioun :Aquesto girouflèio trachis dins lis roucaio, roucas e esboudèu de mountagno. Sèmblo proun à-n-aquesto de Prouvènço, Erysimum nevadense. Pamens si petalo soun mai larjo (5 à 10 mm alor que Erysimum nevadense fan pas mai que 5 mm en generau) e fai peréu de rejit esterlo à la flouresoun qu'es uno planto renadivo. E tambèn s'atrobo mai aut en mountagno (1000 à 1700 m). Coumpara emé la girouflèio-de-Prouvènço.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 15 à 70 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Erysimum
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Ordre : Brassicales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 12 à 20 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 400 à 2200 m
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Roucas
- Roucas
- Roucaio
- Esboudèu
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito aupenco
Ref. sc. : Erysimum rhaeticum (Schleich. ex Hornem.) DC., 1821